Stresujące sytuacje mają miejsce na co dzień, w życiu każdego z nas. Spóźnienie do pracy, wizyta u lekarza, nadmiar obowiązków domowych czy zawodowych - to właśnie czynniki, które najczęściej wywołują u nas niepokój i zdenerwowanie. Czasami stres motywuje nas do działania, jednak może on również okazać się destrukcyjny dla naszego organizmu. Jak radzić sobie ze stresem? Oto sprawdzone sposoby.
Czym jest stres?
Na początku warto uświadomić sobie, czym tak naprawdę jest stres. Otóż z medycznego punktu widzenia jest to automatyczna reakcja fizjologiczna na sytuację, w której czujemy się zagrożeni lub przytłoczeni. Zazwyczaj czujemy wtedy mocniejsze bicie serca, a nasza krew zaczyna szybciej krążyć w organizmie - wszystko po to, aby go dotlenić i aby był on gotowy do szybkiej reakcji lub ucieczki. Obecnie wyróżniamy trzy rodzaje stresu:
- ostry - pojawia się w sytuacji nagłego zagrożenia i zwykle ustępuje w stosunkowo krótkim czasie,
- chroniczny - występuje, gdy a nasz organizm długotrwale działają stresory,
- traumatyczny - pojawia się w sytuacji zagrożenie zdrowia lub życia.
Stres, choć kojarzony jest negatywnie, nie zawsze działa na nas destrukcyjnie. W bardzo wielu sytuacjach to właśnie nagły "wystrzał" adrenaliny lub kortyzolu może motywować nas do działania. Umiejętność radzenia sobie w krótkotrwałych, stresujących sytuacjach jest niezwykle potrzebna w codziennym życiu. Niemniej jednak stres, który staje się przewlekłą przypadłością, może przynieść znacznie więcej szkody, niż pożytku. Chroniczny stres objawia się między innymi:
- zmęczeniem,
- trudnościami z zasypianiem,
- problemami z koncentracją,
- uczuciem smutku, dyskomfortu,
- niższą odpornością fizyczną i psychiczną
Jak radzić sobie ze stresem?
Niektórzy całkiem dobrze radzą sobie ze stresem, także tym nieco większym. Umiejętność opanowania emocji jest po części uwarunkowana naszymi indywidualnymi predyspozycjami. Z lekkim, codziennym stresem z reguły nie walczymy - on sam mija w momencie, gdy minie sytuacja zagrożenia. Przykładowo, wielu z nas stresuje się, gdy stojąc w korku, jesteśmy już spóźnieni do pracy. Tymczasem po dotarciu na miejsce całe zdenerwowanie mija i reszta dnia przebiega zwykle spokojnie - oczywiście przy założeniu, że nie znajdziemy się w kolejnej sytuacji zagrożenia. Niemniej jednak warto pozwać metody, dzięki którym walka ze stresem, także tym chronicznym, stanie się o wiele prostsza.
Zbilansowana dieta
O zaletach dobrej, zbilansowanej diety mówi się zwykle w kontekście zachowania szczupłej sylwetki i dobrego samopoczucia. Okazuje się jednak, że właściwa dieta może także pomóc w walce ze stresem. Powinniśmy z niej wykluczyć cukry, które wielu z nas spożywa w nadmiarze. Cukier powoduje bowiem spadek energii, a także zmęczenie, przez co możemy odczuwać nasilenie stresu. W naszej diecie nie powinno za to zabraknąć produktów, które obniżają ciśnienie krwi - są one bardzo pomocne w walce ze stresem i zdenerwowaniem. Zwróćmy uwagę nie tylko na to, co jemy, ale także na to, co pijemy. Nie sięgajmy zbyt często po alkohol, który działa pobudzająco, zatem zamiast likwidować stres, zwiększa go. Takie samo działanie wykazują napoje zawierające kofeinę i teinę, a więc przede wszystkim kawa i czarna herbata. Warto zamienić je na herbatki ziołowe, na przykład melisę. Pamiętajmy więc, aby w stresującej sytuacji nie sięgać po batonik czy kieliszek wina, które z pewnością nie pomogą nam walczyć ze stresem.
Długi, spokojny sen
Zgodnie z opiniami specjalistów, dorosły człowiek powinien przesypiać około 8. godzin dziennie. Tymczasem okazuje się, że większość z nas śpi jedynie 5-6 godzin. Tymczasem niska jakość snu może w znacznym stopniu nasilać reakcje stresowe. Nadnercza wydzielają wtedy duże ilości kortyzolu, tak zwanego hormonu stresu. Dlatego też każdy z nas powinien pamiętać o tym, aby odpowiednio się wysypiać. Gdy jesteśmy zmęczeni, zwykle łatwiej się stresujemy i ulegamy emocjom. Zadbajmy nie tylko o odpowiednią długość snu, ale również o jego jakość. Trudno bowiem wyspać się porządnie, jeśli co chwila się budzimy. Przed snem pamiętajmy o przewietrzeniu sypialni, weźmy również odprężającą kąpiel. Na około pół godziny przed pójściem spać zrezygnujmy z oglądania telewizji, słuchania muzyki czy innych bodźców, które mogą nam utrudniać zasypianie. Pamiętajmy, że odpowiednia ilość snu jest ważna na co dzień, a nie tylko w weekendy lub w święta.
Aktywność fizyczna
Mówi się, że aktywność fizyczna pomaga rozładować napięcie, a więc dzięki niej o wiele łatwiej jest nam poradzić sobie ze stresem. Rzeczywiście, w stresującej sytuacji, dobrze jest choć przez chwilę poćwiczyć - pobiegać czy wykonać kilka skłonów. Pozwala to przede wszystkim dotlenić organizm, a co więcej zająć czymś nasze skołatane myśli. Ważne, aby aktywność fizyczna towarzyszyła nam na co dzień - już kilka minut ćwiczeń dziennie pomaga obniżyć poziom hormonu stresu, a także uodparnia nas na działanie bodźców stresowych. Warto pamiętać, że uprawiając sport, wydzielane są hormony szczęścia, które stanowią przeciwwagę dla hormonów stresu.
Rozmowa z bliskimi lub z psychologiem
W stresujących sytuacjach trudno nam nabrać dystansu do świata i codzienności. Nawet proste do rozwiązania problemy mogą nam się wydawać wygórowane, zatem dobrze jest spojrzeć na nie z innej perspektywy. Pomocna okazuje się być rozmowa z bliską osobą - ważne, żeby poważnie podeszła ona do tematu, a nie bagatelizowała naszego stanu. Czasami takie chłodne, obiektywne spojrzenie może zmienić nasz pogląd na rzeczywistość. Jeśli jednak rozmowa z bliskimi nie pomaga, warto udać się na konsultację do psychologa. Być może przyczyna stresu leży zupełnie gdzieś indziej i trudno będzie się nam jej pozbyć w pojedynkę.
Stres, w niektórych sytuacjach, może mieć pozytywny wpływ na nasze zachowanie i reakcję. Niemniej jednak nie wolno lekceważyć nam ciągłego uczucia napięcia i zdenerwowania, gdyż może ono mieć katastrofalne skutki dla naszego zdrowia zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Jeśli tradycyjne metody walki ze stresem nie pomagają, warto udać się po pomoc do specjalisty.
Komentarze: